Reportage over de Nationale Opschoondag in Lelystad: 'Onze actie brengt echt wat teweeg'

Medewerkers van de provincie Flevoland, Challenge Up en Jongerenwerk van Welzijn Lelystad en de gemeente Lelystad organiseren deze Opschoondag samen.

Marc Matthesius is een van de initiatiefnemers van deze dag. Hij werkt bij de provincie Flevoland en is actief bij Supporter Lelystad Schoon. Supermarkten Albert Heijn Voorhof en Jumbo Voorstraat sponseren met lunchpakketjes en drankjes.

‘Een aantal maanden geleden zagen we dit initiatief langskomen. Wij maken al jarenlang iedere maand met onze medewerkers de buurt schoon. Daarom ondersteunen wij dit initiatief graag. Ik denk dat we in Lelystad een probleem hebben met zwerfafval. Je kan de gemeente daar wel altijd voor aanwijzen, alleen veroorzaakt de gemeente het vuil niet. Dat maken we met elkaar. Daarom is dit initiatief fantastisch,’ vertelt filiaalmanager Jonathan Vosselman van Albert Heijn Voorhof.

Heerlijk om buiten te zijn

In coronatijd vind ik sociale contacten heel belangrijk. Ik vind het heerlijk om weer even buiten te zijn en om te kletsen met anderen! Hopelijk haal ik veel afval op,’ zegt vrijwilliger Tom de Bruin enthousiast. Hij loopt naar de aanmeldtafel. Daar krijgt hij een grijper, een ring met een afvalzak en een neon hesje van wethouder Jack Schoone en initiatiefnemer Marc Matthesius.

Heel veel plezier

‘Ik vind het fantastisch dat dit wordt georganiseerd’, vertelt wethouder Jack Schoone. ‘De verantwoordelijkheid van het afval ligt in principe niet bij de gemeente, maar als gemeente moeten we wel de faciliteiten scheppen. En dat doen we met heel veel plezier.’ Een groot aantal vrijwilligers is al enkele weken bezig met het verzamelen van zwerfafval.

‘Dat is al goed te zien. Als je door de stad fietst of rijdt, zie je al dat er een stuk minder zwerfafval is dan eerst. Schitterend.’

Langzaam maar zeker zie je steeds meer mensen met neonkleurige hesjes rondlopen. Ieder met een eigen grijper en afvalzak. Sommigen lopen alleen, maar er zijn ook tweetallen en ouders met kinderen.

Koos Essenstam werkt bij de gemeente Lelystad en kijkt toe hoe de eerste vrijwilligers vol energie beginnen aan het opschonen van Lelystad. ‘Heel veel mensen zijn zwerfafval gaan verzamelen tijdens de coronacrisis. Vanaf de derde maand dat de crisis begon, kregen we veel verzoeken van mensen met de vraag: “Kunnen we een grijper en een ring krijgen? Dan kunnen we aan de slag.”’

Koos Essenstam lacht trots. ‘Alleen al dit jaar heb ik al bijna honderdvijftig grijpers uitgedeeld. We hebben Marc Matthesius zelfs een voorraad gegeven, zodat hij ook in de avonden en weekenden grijpers en ringen kan uitdelen om aan de grote vraag te voldoen.’

Linda Mittenhoff is actief bij Jongerenwerk. Met een grijper en vuilniszak gaat ze samen met jongeren de straat op. ‘We lichten voor en willen het goede voorbeeld geven om gezamenlijk de wijken netjes te houden.’

Rare vondsten

De actie is nog niet eens een halfuur van start en er loopt al een vrijwilliger met een gevonden kinderfiets naar het startpunt. Er wordt gelachen, en de fiets wordt dankbaar aangenomen. De buurtbewoners vinden nog wel meer dan een fiets. Kussens, een kapotte telefoon, mondkapjes. De vuilniszakken vullen zich snel en de resultaten worden snel zichtbaar; Lelystad had echt een opschoondag nodig.

‘We krijgen nu al verzoeken vanuit andere wijken in Lelystad,’ vertelt Marc. ‘Onze actie brengt echt wat teweeg. Ik heb gepraat met verbaasde buurtbewoners, die ineens overal mensen zagen lopen met hesjes. Verspreid over de dag heb ik hele leuke gesprekken gehad met jongeren, volwassenen, maar ook een mevrouw in de tachtig. Zij verzamelt al jarenlang afval maar het wordt steeds moeilijker voor haar. Daarom wilde ze graag het stokje overdragen aan een jongere generatie. En dat gebeurt!’ vertelt hij blij.

Inzameling

Alle vrijwilligers lopen met hun vondsten naar het inzamelpunt bij de Albert Heijn Voorhof in de Atolwijk en op het plein van Driestromenland bij Jumbo van Leijen in de Waterwijk. In de Waterwijk helpen ook veel kinderen en jongeren. Ze leveren hun vuilniszak in, samen met de grijper en de ring. Monique Bak deelt lunchpakketjes uit aan de vrijwilligers die het zwerfafval brengen. Ze werkt bij Challenge Up, van Welzijn Lelystad.

‘De lunchpakketjes vallen in de smaak. Rob van Leijen, eigenaar van Jumbo Voorstraat, twijfelde geen moment toen wij hem vroegen om als sponsor mee te doen aan deze dag. Rob is als Lelystadse ondernemer erg betrokken bij de stad. Als bedankje delen we ook verschillende frisbees, pennen en stickers uit. Het resultaat? Intussen hebben we al vijftien á twintig zakken opgehaald. Ik vind het super en ik ben dan ook heel trots op Lelystad als ik dit zie. Als je bedenkt dat zo veel mensen vrijwillig hebben meegedaan, en hoeveel mensen er deze dag ook in hun eigen wijk lopen. Laten we dat niet vergeten. Dat zijn er ook heel veel!’

Eindresultaat

‘In totaal hebben we ongeveer vijftig zakken zwerfafval opgehaald. Een zak is ongeveer zestig liter,’ vertelt Marc. Dat betekent dat er ongeveer drieduizend liter is opgehaald binnen twee uur. Ook in de andere wijken is ongeveer tweeduizend liter opgehaald. ‘Het was een enorm succes! We hopen nu dat meer mensen zich aanmelden bij Supporter Lelystad schoon, en zelf vaker structureel met de grijper de straat op gaan.’

Aanmelden

Aanmelden kan via schoonlelystad@gmail.com of via de Facebook-groep @Supporter Lelystad schoon.

Emma van den Hof